Aanleiding en context

De OCMW-raad wordt gevraagd het reglement inzake de tussenkomst in de begrafenis- en crematiekosten van een behoeftig persoon goed te keuren.

Motivering

Wanneer iemand komt te overlijden wordt in eerste instantie verwacht dat de nabestaanden zich over de uitvaart bekommeren.

Indien een behoeftige komt te overlijden en geen nabestaanden nalaat, moet hij wettelijk op een behoorlijke en menswaardige manier begraven worden.

Sinds het decreet van 16 januari 2004 op de begraafplaatsen is de lijkbezorging een taak van de gemeente. In Deerlijk staat het OCMW hiervoor in.

In de gemeente Deerlijk werd het OCMW meermaals geconfronteerd met begrafenissen of crematies van behoeftigen.

Voor iedere situatie dient er steeds een sociaal en financieel onderzoek te gebeuren.

Met het oog op het voeren van dit sociaal en financieel onderzoek is het opportuun gebruik te maken van een reglement waarin alle modaliteiten zijn in opgenomen die van toepassing zijn voor de gemeente Deerlijk.

Bij de opmaak van dit reglement werd het advies ingewonnen bij de dienst burgerzaken van de gemeente Deerlijk.

Juridische gronden

•          Algemene basisbevoegdheid: Art. 77 Decreet Lokaal Bestuur

•          Andere:

◦          Organieke wet op het OCMW van 8 juli 1976

◦          Decreet op de begraafplaatsen van 16 januari 2004

Financiën

De beslissing heeft financiële gevolgen.

BESLUIT

Eenparig goedgekeurd

Artikel 1

De OCMW-raad besluit volgend reglement inzake de tussenkomst in de begrafenis- en crematiekosten van een behoeftig persoon goed te keuren :

Reglement inzake de tussenkomst in de begrafenis- en crematiekosten van een  behoeftig persoon

Algemeen principe

Artikel 1

§ 1. Als iemand komt te overlijden wordt in eerste instantie verwacht dat de nabestaanden  zich over de uitvaart bekommeren en deze bekostigen.

§ 2. Als dit niet mogelijk is, verleent het OCMW van Deerlijk, onder de voorwaarden van dit reglement, een tussenkomst in de kosten van begrafenis of crematie van een behoeftig persoon.

Gerechtigden

Artikel 2

§ 1. Als een behoeftig persoon komt te overlijden en geen nabestaanden, meer bepaald bloed- of aanverwanten in opgaande en/of neergaande lijn of een (wettelijk) samenwonende partner nalaat, moet hij wettelijk op een behoorlijke en menswaardige manier begraven worden.

Sinds het decreet van 16 januari 2004 op de begraafplaatsen is de lijkbezorging een taak van de gemeente.  In Deerlijk staat het OCMW hiervoor in.

§ 2. De bevoegde gemeente is de gemeente waar de overledene op het moment van overlijden staat ingeschreven in het bevolkings-, wacht- of vreemdelingenregister. Die gemeente draagt dan ook de kosten (art. 1, 2° wet betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn - 2 april 1965).

§ 3. Als de overledene nergens meer was ingeschreven, is de gemeente van de plaats van overlijden bevoegd (art. 1, 1° wet betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn - 2 april 1965).

§ 4. Als een nabestaande van de overledene de uitvaart van de behoeftige persoon wenst te regelen maar onvermogend is, kan hij de hulp inroepen van het OCMW van zijn gewoonlijke verblijfplaats in toepassing van de algemene regel van de wet van 2 april 1965 betreffende het ten laste nemen van steun.

Het OCMW doet een sociaal en financieel onderzoek naar de situatie van de nabestaande die de aanvraag tot tussenkomst stelt.

§ 5. Als een behoeftige op het ogenblik van het overlijden gedomicilieerd staat in een instelling, maar voor zijn opname in deze instelling gedomicilieerd stond in de gemeente Deerlijk, worden de begrafenis- en crematiekosten na een sociaal en financieel onderzoek ten laste genomen door het OCMW Deerlijk (Art. 2 § 1 wet betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn - 2 april 1965).

Procedure

Artikel 3

§ 1. De aanvraag tot tussenkomst in de begrafenis- of crematiekosten moet gebeuren voorafgaandelijk aan de begrafenis of crematie.

§ 2. De aanvraag wordt zo snel mogelijk gericht aan het OCMW en uiterlijk binnen de 48 uren of op de eerstvolgende werkdag na het overlijden van de behoeftige persoon. Van deze termijn kan uitzonderlijk worden afgeweken mits gemotiveerde reden.

§ 3. De nabestaande die de begrafenis regelt met de begrafenisondernemer zonder het OCMW vooraf te verwittigen, wordt zelf verantwoordelijk gesteld voor de kosten.

§ 4. De aanvraag tot crematie aan het crematorium gebeurt door de begrafenisondernemer.

§ 5. De crematie moet steeds plaatsvinden in het dichtstbijzijnde crematorium. Mits gemotiveerde reden kan hier uitzonderlijk van afgeweken worden.

§ 6. De beslissing om tussen te komen in de begrafenis- en crematiekosten wordt, als mogelijk, voorafgegaan door een sociaal en financieel onderzoek. Er zal steeds nagegaan worden of de nabestaanden bereid zijn om de begrafenis te regelen en de kosten te betalen. In eerste instantie zullen de beschikbare gelden van de overledene, worden aangewend om de kosten te betalen.

§ 7. Als de erfenis verworpen wordt door de erfgenamen, dient dit aangetoond te worden met een attest uit het register der akten van aanvaardingen en verzakingen aan nalatenschappen en gemeenschappen, gehouden ter griffie der rechtbank van eerste aanleg. Bij het ontbreken van dit attest zullen de kosten alsnog op de erfgenamen verhaald worden.

§ 8. Als de overledene geen beschikbare gelden heeft en de nabestaanden niet in staat zijn om de kosten te dragen of als, bij gebrek aan nabestaanden, niemand de regeling van de begrafenis of crematie opneemt, worden volgende stappen gevolgd:

•          Het OCMW contacteert de begrafenisondernemer die door de overledene en/of de nabestaanden werd aangeduid. Als er geen begrafenisondernemer is gekozen, zal het OCMW zelf een begrafenisondernemer contacteren.

•          Het OCMW brengt de betrokken begrafenisondernemer per e-mail op de hoogte van dit reglement.

•          De begrafenisondernemer maakt een offerte op van de onkosten en bezorgt deze aan het OCMW.

•          Het OCMW bevestigt, na goedkeuring door de voorzitter van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst, de offerte via e-mail.

•          Binnen de dertig dagen na de begrafenis/crematie maakt de begrafenisondernemer de factuur en het overlijdensattest over aan het OCMW.

•          De factuur wordt na ontvangst gecontroleerd door het OCMW. Als de factuur overeenkomstig het reglement is, wordt ze ter goedkeuring voorgelegd aan het eerstvolgende Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst.

•          Na goedkeuring wordt de factuur voor betaling overgemaakt aan de financiële dienst. De betaling gebeurt rechtstreeks aan de begrafenisondernemer.

•          In geval van crematie, richt het OCMW een schrijven aan het crematorium met de melding dat het OCMW is tussengekomen in de betaling van de kosten en vraagt terugbetaling van de crematiekosten.

De tussenkomst

Artikel 4

§ 1. Volgende zaken kunnen deel uitmaken van de tussenkomst:

•          overbrenging naar het mortuarium

•          1 bloemstuk ter waarde van 30 euro

•          opbaring overledene

•          lijkwade

•          mortuariumkosten

•          eenvoudige lijkkist of urne (goedkoopste model)

•          formaliteiten

•          drukwerk: maximum 100 rouwbrieven + omslag en maximum 100 rouwprentjes

•          crematie (gebeurt in het crematorium Kortrijk)

•          uitvaartdienst

•          vervoerskosten naar de uitvaartdienst

•          onkosten gemeentelijke begraafplaats

•          een (voorlopig) kruis / opschrift op het graf

§ 2. Volgende zaken worden niet ten laste genomen :

•          maaltijden en koffietafels

•          andere bloemen en kransen

•          zangkoor

•          rouwberichten in kranten

•          grafsteen

•          extra drukwerk

§ 3. De tussenkomst, inclusief BTW, bedraagt maximum:

•          voor een traditionele begrafenis met uitvaartdienst: maximaal 1.800 euro

•          voor een  crematie (met attest van behoeftigheid) met uitvaartdienst: maximaal 2.000 euro

Deze bedragen worden jaarlijks geïndexeerd (te koppelen aan de gezondheidsindex)

§ 4. Er wordt geen enkele andere uitbreiding voorzien door het OCMW Deerlijk, noch door de nabestaanden. Als er een uitbreiding van de begrafenis wordt gevraagd door de nabestaanden en dit zelfs op hun eigen kosten, dan zal dit door het OCMW worden beschouwd als een aanvaarding van de erfenis. Hierdoor zullen alle gedane kosten voor de begrafenis worden teruggevorderd van de betrokken nabestaanden.

Terugvordering

Artikel 5

Het OCMW zal alles in het werk stellen om het volledige bedrag van de verleende tussenkomst, terug te vorderen door:

•          Het invorderen van de begrafenisvergoeding(en) die word(t)en verleend door de mutualiteiten en andere instanties (bijvoorbeeld verzekeringsmaatschappijen, sociale kassen,…).

•          Het instellen van een vordering tot verhaal op roerende goederen (bijvoorbeeld kapitalen uitgekeerd op grond van een levensverzekering) en onroerende goederen, die behoren tot het actief van de nalatenschap.

•          Te verhalen op de erfgenamen wanneer achteraf blijkt dat er toch roerende en/of onroerende goederen aanwezig zijn op de nalatenschap.

•          Te verhalen op de onderhoudsplichtigen overeenkomstig artikel 98 § 2 van de organieke wet van 8 juli 1976.

Inwerkingtreding

Artikel 6

Dit reglement treedt in werking op 1 januari 2021.